भात पिकास रोग कोणतं आहे

Question

Shaili Singh · Answer

भात पिकावर काही प्रमुख रोग आढळतात, ज्यामुळे उत्पादनावर प्रतिकूल परिणाम होऊ शकतो. या रोगांमध्ये सर्वात सामान्य आणि नुकसानकारक रोग खालीलप्रमाणे आहेत:

1. भात कांडविका रोग:
कारण: हा रोग Magnaporthe oryzae नावाच्या बुरशीमुळे होतो.
लक्षणे: भाताच्या पानांवर तपकिरी किंवा करडे रंगाचे फोड दिसतात. या फोडांमुळे पाने, काडे आणि धान्य खराब होतात. रोग जास्त प्रमाणात आल्यास पिकाची पूर्णपणे हानी होते.
उपाय: प्रतिकारक वाणांचा वापर, योग्य पाणी व्यवस्थापन आणि Tricyclazole किंवा Isoprothiolane सारख्या बुरशीनाशकांची फवारणी करावी.
2. करपा रोग :
कारण: हा रोग Rhizoctonia solani या बुरशीमुळे होतो.
लक्षणे: कांडांच्या खालच्या भागावर करड्या रंगाचे पट्टे दिसतात आणि हे पट्टे वर वाढून कांड कुजतात. त्यामुळे पिकाच्या वाढीवर परिणाम होतो.
उपाय: योग्य खत व्यवस्थापन, निचरा आणि बुरशीनाशक जसे की Propiconazole किंवा Validamycin यांचा वापर करावा.
3. पर्ण करपा :
कारण: Cochliobolus miyabeanus नावाच्या बुरशीमुळे हा रोग होतो.
लक्षणे: भाताच्या पानांवर तपकिरी रंगाचे डाग दिसतात. हे डाग पानांवर एकत्र येऊन पिकाची अन्ननिर्मिती प्रक्रिया थांबवतात.
उपाय: योग्य खत व्यवस्थापन करावे, प्रतिरोधक वाण वापरावेत आणि बुरशीनाशकांची फवारणी करावी.
4. धान्य कुजणे :
कारण: अनेक बुरशीजन्य रोगकारक जीवजंतू या रोगाला कारणीभूत असतात.
लक्षणे: पिकाचे धान्य काळे किंवा तपकिरी पडते, धान्य कुजते आणि उत्पादन कमी होते.
उपाय: योग्य बियाणे प्रक्रिया, शेतातील निचरा, आणि बुरशीनाशकांचा योग्य वापर करावा.

भाताच्या पिकावर रोगांचे नियंत्रण करण्यासाठी योग्य पद्धतींचा वापर करणे आवश्यक आहे. प्रतिरोधक वाणांचा वापर, योग्य खत आणि पाणी व्यवस्थापन, तसेच वेळेवर बुरशीनाशकांची फवारणी करून रोगांचे नियंत्रण करता येते.