ભેંસ નું દુધ 4થી 5 લીટર થાય છે પણ ફેટ આવતો નથી 50 ની અંદર રહે છે તો શું કરવું જોઈએ

Question

Sathiyavarsha K · Answer

જો તમારી ભેંસ 4–5 લીટર દૂધ આપે છે પણ ફેટ 5.0 થી ઓછું (4.5–4.9 આસપાસ) રહે છે, તો આ સામાન્ય રીતે ખોરાક, પાચન, જાત, દોહણ રીત અને પાણી સાથે જોડાયેલી સમસ્યા હોય છે. નીચે પ્રેક્ટિકલ ઉપાયો આપું છું:

1. ખોરાકમાં સુધારો (સૌથી મહત્વપૂર્ણ)

ફેટ વધારવા માટે ઊર્જા અને ફાઇબર જરૂરી છે

દૈનિક ભલામણ

લીલું ચારો: 12–15 કિ.ગ્રા
(મકાઈ, જ્વાર, નેપિયર – બહુ નરમ ન હોવો જોઈએ)

સુકો ચારો: 4–5 કિ.ગ્રા
(ઘઉંનો ભૂસો/ભૂંસો – ફાઇબર માટે જરૂરી)

દાણો/કન્સન્ટ્રેટ:
દૂધના પ્રતિ લીટર માટે 400–500 ગ્રામ
(4–5 લીટર માટે 2–2.5 કિ.ગ્રા)

દાણામાં શું ઉમેરશો

મગફળી ખોળ અથવા સરસવ ખોળ: 1–1.5 કિ.ગ્રા

મકાઈ દરડો/ચોખાનો ભૂસો: 500 ગ્રામ

મિનરલ મિક્સચર: 50–60 ગ્રામ/દિવસ

નમક: 30–40 ગ્રામ/દિવસ

2. ફેટ વધારવા માટે ખાસ વસ્તુઓ

બાયપાસ ફેટ: 100–150 ગ્રામ/દિવસ

યીસ્ટ કલ્ચર / પ્રોબાયોટિક: 10–15 ગ્રામ/દિવસ
(પાચન સુધરે → ફેટ વધે)

3. પાણી અને પાચન

હંમેશા સાફ અને પૂરતું પાણી (દિવસે 40–60 લીટર)

જો પાતળું લેદ/ડાયરીયા હોય તો પહેલા પાચન ઠીક કરો

4. દોહણની રીત (Milking Technique)

પૂર્ણ દોહણ કરો – છેલ્લું દૂધ (Strippings) જરૂર કાઢો
કારણ કે છેલ્લું દૂધ વધારે ફેટ ધરાવે છે

રોજ એકસરખા સમયે દોહણ કરો

દોહણ પહેલા આચળ ધોવી અને હળવો મસાજ કરો

5. આરોગ્ય ચેક

કૃમિનાશક (Deworming): 3–4 મહિને એક વાર

માસ્ટાઇટિસ (આચળમાં સોજો/ગરમી) નથી ને? – હોય તો ફેટ ઘટે

6. જાત અને અવસ્થા

કેટલીક ભેંસોમાં શરૂઆતમાં ફેટ ઓછું હોય છે

2–3 અઠવાડિયામાં ખોરાક સુધારવાથી ફેટ 0.5–1.0 સુધી વધી શકે છે

સંક્ષેપ

ફાઇબર + ઊર્જા વધારશો

મિનરલ, બાયપાસ ફેટ આપશો

પૂર્ણ દોહણ અને સમયસર પાણી

પાચન અને કીડા નિયંત્રણ